Иттер стрессти азайтат

Эгер сиз иттин ээси болсоңуз, анда сиз үй жаныбарынын жанында өзүңүздү тынч жана ишенимдүү сезип жатканыңызды бир нече жолу байкагандырсыз. Жана бул кокустук эмес. Окумуштуулар иттер адамдын стресс деңгээлин төмөндөтөөрүн, ошондой эле жүрөк-кан тамыр ооруларынын рискин азайтарын көптөн бери аныкташкан. Буга окумуштуулардын изилдөөлөрү далил болот.

Мисалы, К.Аллен жана Дж.Бласкович Американын психосоматиканы изилдөө коомунун конференциясында ушул темада баяндама жасашты, кийинчерээк алардын изилдөөлөрүнүн натыйжалары «Психосоматикалык медицинада» жарыяланды.

Изилдөөгө 240 түгөй катышкан. Жарымында ит бар, жарымында жок. Эксперимент катышуучулардын үйүндө өткөрүлдү.

Адегенде алардан 4 анкетаны толтуруу суралган:

• Куктун бириккен кастык шкаласы (Кук жана Медли 1954)
• көп өлчөмдүү ачуу шкаласы (Siegel 1986)
• мамиледеги жакындык даражасын өлчөө (Berscheid, Snyder & Omoto 1989)
• жаныбарларга мамиле шкала (Wilson, Netting and New 1987).

Андан соң катышуучулар стресске дуушар болушкан. Үч сыноо болду:

• арифметикалык маселелерди оозеки чечүү,
• суук колдонуу
• экспериментаторлордун алдында берилген тема боюнча чыгып суйлее.

Бардык сыноолор төрт шартта өткөрүлдү:

1. Жалгыз, башкача айтканда, бөлмөдө катышуучу менен экспериментаторлордон башка эч ким болгон эмес.
2. Жубайынын катышуусунда.
3. Ит менен жубайынын алдында.
4. Иттин алдында гана.

Бул 4 фактордун ар бири стресстин деңгээлине кандай таасир этээрин изилдедик. Ал эми анкеталар, мисалы, кастык жана каардануу шкаласындагы жогорку упайлар башкалардын, адамдардын же жаныбарлардын колдоосун кабыл алууну кыйындатат деген чынбы же жокпу, билүү үчүн толтурулган.

Стресстин деңгээли жөн гана аныкталды: тамырдын кагышын жана кан басымын өлчөштү.

Жыйынтыктары күлкүлүү болду.

• Стресстин эң жогорку деңгээли жубайынын катышуусунда табылган.
• Жалгыз тапшырманы аткарууда стресстин бир аз төмөн деңгээли байкалган.
• Стресс, эгерде бөлмөдө жубайынан тышкары ит бар болсо, андан да төмөн болгон.
• Акыр-аягы, бир гана иттин катышуусунда, стресс минималдуу болгон. Ал тургай, мурда субъекттер ачуулануу жана кастык шкаласы боюнча жогорку упайларды көрсөткөн учурда да. Башкача айтканда, ит башка адамдардын колдоосун кабыл алуу кыйын болгон катышуучуларга да жардам берген.

Бардык ит ээлери жаныбарларга абдан позитивдүү мамиледе экенин айтышкан жана жаныбарлары жок субъекттердин 66% да аларга кошулган.

Иттин болушунун оң таасири анын баа берүүгө аракет кылбаган социалдык колдоо булагы экендиги менен түшүндүрүлгөн. Жолдошунан айырмаланып.

Иттердин катышуусунда стрессти азайтуу боюнча ушул сыяктуу изилдөөлөр кээ бир ишканаларда жана окуу жайларында кызматкерлерге жана студенттерге жумасына бир жолу жаныбарларды жумушка жана мектепке алып келүүгө уруксат берүү салтын пайда кылган болушу мүмкүн.